In december 2021 is er bodemonderzoek uitgevoerd bij Voedselbos Lingehout. Er zijn enkele grondmonsters genomen van verschillende terreindelen om zo de bodemopbouw in kaart te brengen. De grondmonsters zijn in een laboratorium onderzocht. Daarbij is gekeken naar het bodemmilieu, microbiologische bodemprocessen, plantbeschikbare voedingsstoffen en de voorraad voedingsstoffen voor de lange termijn.
Conclusie: over het algemeen mogen we tevreden zijn met de toestand van de bodem. Er zijn wel wat aandachtspunten met betrekking tot bodemstructuur, bodemmilieu en voedingsstoffen, maar deze bodem is in betere conditie dan ‘gemiddeld gezien’ op Nederlandse akkerbouwgrond.
Toplaag goed van structuur
De toplaag van de bodem blijkt over het algemeen een goede kruimelige structuur te hebben. Dit is te danken aan een vrij goed ontwikkeld bodemleven. De huidige boomgaard is in dat opzicht het beste deel van het terrein. Op een diepte van zo’n 30 tot 35 cm is de klei echter verdicht op het gehele terrein. Dat maakt het lastig voor bomen en planten om diep te wortelen. In het midden en aan de oostelijke zijde van het perceel is de verdichte laag slechts enkele centimeters diep en daaronder is een niet verdichte wat zandigere laag aanwezig. Over het algemeen zijn we tevreden over de bodemstructuur en bodemopbouw, maar er moet rekening mee worden gehouden dat beworteling niet zelf de verdichte laag kan doordringen. Daarbij kunnen we helpen door bijvoorbeeld met een grondboor te planten, of grootschaliger te “diepwoelen”.
Opbouwen organische stof
Bij de laboratoriumanalyses viel het op de gehalten organische stof op dit moment erg laag zijn. Deze willen we graag boven circa 2,5 % hebben om een bloeiend bodemecosysteem in stand te kunnen houden. Momenteel zit het wel snor bij de boomgaard met 3,5 % en in het zuidwestelijke deel zitten we net rond de 2,5 %. Op de overige delen is het lager en is opbouwen van organische stof wel een van de belangrijke aandachtspunten. Daarnaast is de pH (de zuurgraad) van de bodem erg hoog. Dat is gebruikelijk voor een kleigrond, maar wel iets om rekening mee te houden bij de keuze van bomen en gewassen en bij het beheer.
Goed bodemleven
Het bodemleven bleek vrijwel op het hele terrein goed ontwikkeld te zijn. Ook bij dit aspect is de huidige boomgaard weer het beste deel van het terrein. Dit beantwoordt aan de verwachting, want het heeft immers lange tijd niet braak gelegen. Maar ook bij de overige terreindelen waren we tevreden met de huidige conditie van de bodem.
Wat betreft de huidige hoeveelheid plantbeschikbare voedingsstoffen waren er duidelijke verschillen tussen terreindelen met een verschillende historie. De boomgaard is het rijkst aan plantbeschikbare voedingsstoffen, hoewel een aantal zogenaamde sporenelementen op dit moment niet goed beschikbaar zijn. Ook het gebied waar de bloemenweide komt en het westelijke deel van de tuinderij hebben nagenoeg toereikende hoeveelheden plantbeschikbare voeding. De overige terreindelen en met name de akker ten noorden van de boombaard leveren momenteel vrij weinig voedingsstoffen. Als we kijken naar de voorraden voedingselementen die nog opgesloten zitten in de bodem, dan blijkt het nog een erg rijke bodem te zijn, waarin een voorraad voor vele decennia besloten ligt.